Inloggen
2. Karakteriseren van het gebied

Mogelijkheden voor duurzaam energiesysteem verkennen

Draagt bij aan spoor:
B
Betrokken partijen:

Doel

Je verkent alle mogelijkheden voor een nieuw, fossielvrij energiesysteem in de wijk.

Aanpak

In de TVW is een eerste verkenning gedaan van de mogelijke duurzame energie- en warmte alternatieven in de gemeente. Dit kan een startpunt zijn voor de verkenning. 

Om inzicht te krijgen in hoe verschillende technische oplossingen in de wijk zich tot elkaar verhouden, kun je gebruikmaken van de leidraad van het Expertise Centrum Warmte. Mogelijk kunnen netbeheerders je ook helpen. Stedin heeft bijvoorbeeld voor zijn werkgebied al een eerste analyse gemaakt. 

Voor daadwerkelijke keuzes voor het energiesysteem zijn lokale data nodig, een handreiking daarvoor vind je hier. Bekijk ook het knooppunt Inzicht in fysieke en geografische kenmerken die invloed hebben op het toekomstige energiesysteem (fase 2). 

Tips

  • Blijf in de beginfase niet te lang steken bij het feit dat er nog geen (warmte)bron is gevonden. Er is intussen veel minder afhankelijkheid van een duidelijke bron dan voorheen. In de beginfase is het belangrijker dat er genoeg mensen enthousiast worden voor de aanpak in de wijk.
  • Weet welke informatie nodig is om iets zinnigs te kunnen zeggen over de haalbaarheid van een alternatief energiesysteem. Denk aan de typologie van vastgoed, bouwjaar, energielabels en kosten.
  • Denk bij het inzetten van restwarmte goed na over het toekomstperspectief van de warmtebron. Hoe lang kan deze partij restwarmte blijven leveren? Het terugwinnen van warmte wordt populairder bij bedrijven, waardoor zij minder restwarmte kunnen weggeven.
  • Denk ook aan innovatieve mogelijkheden. Zijn er tuinders die plannen hebben voor een geothermieput of een WKK op biomassa? Is het mogelijk om warmte uit oppervlaktewater te halen?
  • Eén van de alternatieve warmtebronnen is aardwarmte. Vind hier alle informatie over aardwarmte
  • Vind je het lastig te bepalen welke tool geschikt is voor jouw vraagstuk? Gebruik de toolkit 'Energietransitierekenmodellen', en specifiek daarin het overzicht en de keuzehulp.
  • Je kunt heel veel extern advies inwinnen. Maar té veel informatie kan ertoe leiden dat de onzekerheid om een goede keuze te maken juist toeneemt in plaats van afneemt.
  • Kijk als gemeente over je eigen grenzen heen. Werk samen met andere gemeenten om je heen om het gebruik van externe warmtebronnen efficiënt in te richten. Voordeel is dat het kosten maar vooral ook tijd kan besparen, bijvoorbeeld door aan te sluiten op een al bestaande warmtebron.
  • Er is altijd discussie over warmtenetten, over het gebruik ervan en over de duurzaamheid van de bronnen waarmee warmtenetten worden gevoed. Ook wijkbewoners kunnen hier veel vragen over hebben. Wees hier goed op voorbereid zodat je vragen kunt beantwoorden en de (gemaakte) afwegingen en keuzes helder kunt toelichten. 
  • In deze fase is het relevant na te gaan of er in de wijk ruimte is voor opwek van duurzame warmte op of rond woningen. De publicatie Warmtenetten Ontrafeld van TKI Urban Energie (Topsector Energie) zet verschillende typen warmtenetten uiteen en geeft een overzicht van de mogelijkheden voor warmtebronnen, opslag, infrastructuur en aansluiting. 
  • In de warmtetransitie heeft een gemeente veel keuzes te maken. Deze strategiefactsheets helpen met onafhankelijke informatie in het analyseren van verschillende warmtestrategieën. 
  • De Leidraad van het Expertise Centrum Warmte biedt een uniforme methodiek voor alle gemeenten. Dit model is gebaseerd op algemeen beschikbare data en houdt dus slechts beperkt rekening met de lokale situatie. Neem daarom altijd lokale data in ogenschouw bij het interpreteren van de resultaten. Zie ook Inzicht in fysieke en geografische kenmerken die invloed hebben op het toekomstige energiesysteem (fase 2).

Uit de praktijk

Kijk naar de mogelijkheden die er al zijn

Kijk naar de mogelijkheden die er al zijn

Bij de wijkaanpak van Limbrichterveld-Noord is gebruik gemaakt van de infrastructuur die al in de wijk aanwezig was. Een flat in de wijk ble...
Lees meer
Austerlitz verkent alternatieven voor aardgas met Infrastructurele Footprint-tool

Austerlitz verkent alternatieven voor aardgas met Infrastructurele Footprint-tool

De gemeente Zeist heeft met stakeholders, waaronder de woningcorporatie, Stedin, inwonervertegenwoordigers en de  omgevingsdienst, in het do...
Lees meer
Bewoners zoeken zelf alternatief aardgas

Bewoners zoeken zelf alternatief aardgas

In de Apeldoornse wijk De Parken zijn de bewoners zelf op zoek naar een alternatief voor aardgas. De gemeente sprak met de bewoners af dat z...
Lees meer
Expeditie Warmte Utrecht

Expeditie Warmte Utrecht

Tijdens de Expeditie Warmte in de gemeente Utrecht (oktober 2120 - februari 2021) hebben vijf bewonersinitiatieven samen met bedrijven verke...
Lees meer
Verkenning in Van der Pekbuurt Amsterdam-Noord

Verkenning in Van der Pekbuurt Amsterdam-Noord

De gemeente Amsterdam heeft een City Deal gesloten om samen met woningcorporaties (o.a. Ymere), netbeheerders en bewoners in de Van der Pekb...
Lees meer
Pilot laagtemperatuur warmtenet in landelijk gebied

Pilot laagtemperatuur warmtenet in landelijk gebied

Het plaatsen van windmolens en zonnevelden botste in Middag-Humsterland met het uitgangspunt dat het Nationaal Landschap Middag-Humsterland...
Lees meer
Samenhang tussen collectieve warmtelevering en reductie van de warmtevraag

Samenhang tussen collectieve warmtelevering en reductie van de warmtevraag

Gemeenten komen tot het inzicht dat zowel individuele verduurzamingsmaatregelen als collectieve oplossingen nodig zijn. Zeker de gemeenten w...
Lees meer
Een flexibel warmtenet in de gemeente Nijmegen

Een flexibel warmtenet in de gemeente Nijmegen

Voor de wijk Hengstdal in Nijmegen is een flexibel warmtenet ontworpen. De brontemperatuur van het net kan in de toekomst verlaagd worden, a...
Lees meer
Bewonersinitiatief en Eneco verkennen samenwerking in Utrecht

Bewonersinitiatief en Eneco verkennen samenwerking in Utrecht

Bij de verkenning van technische oplossingen heeft het bewonersinitiatief Nieuwe Energie Vechtzoom in Utrecht gekozen voor een buurtwarmtene...
Lees meer