Hoe werkt het?

Zes sporen 

Het Wijkkompas biedt inzicht in de perspectieven en belangen van de verschillende belanghebbenden die bij de wijkaanpak betrokken zijn. Deze perspectieven noemen we sporen. We onderscheiden drie sociaal-maatschappelijke sporen (A, B, C) en drie technisch-economische sporen (D, E, F): 

• A) Bewoners doen mee- Bewoners doen mee met de wijkaanpak. De mate waarin zij meedoen, hangt sterk af van de gekozen participatiestrategie en het betreffende onderwerp of onderdeel. Niet elke bewoners hoeft met alles mee te doen. De één stemt alleen in met een voorstel, de ander kiest voor grondige renovatie en gaat akkoord met tijdelijk alternatieve huisvesting.
   
• B) Zakelijke vastgoedeigenaren doen mee - Zakelijke vastgoedeigenaren doen mee met de wijkaanpak. De mate waarin zij meedoen, hangt sterk af van de gekozen participatiestrategie en het betreffende onderwerp. Hoewel niet elke vastgoedeigenaar met het hele proces mee hoeft te doen hebben woningcorporaties wel altijd een belangrijke rol.
   
• C) Besluitvorming verloopt zorgvuldig en transparant- Besluiten over de wijkaanpak zijn zorgvuldig en transparant. De belangen van alle belanghebbenden worden zorgvuldig meegenomen en er is aandacht voor de risico's en kansen die besluiten met zich meebrengen. In een transparant proces wordt duidelijk gecommuniceerd wat de inspraakmomenten zijn en wanneer welke besluiten worden genomen.
   
• D) Overstap is betaalbaar en financierbaar - Alle belanghebbenden, waaronder bewoners, zakelijke vastgoedeigenaren en de gemeente, kunnen de maatregelen die nodig zijn voor een duurzame woning of wijk betalen dan wel financieren. Daarvoor worden de benodigde investeringen en kosten op een juiste manier verdeeld.
   
• E) Er is voor alle gebouwen passend renovatieaanbod- Iedere wijk, straat en gebouw zijn anders. Voor elk gebouw is er een passend renovatieaanbod beschikbaar, met de juiste technologische oplossing. Oplossingen dragen bij aan duurzame woningen en aan de leefkwaliteit van de wijk als geheel.
   
• F) Energienetwerk is betrouwbaar en fossielvrij - Het energienetwerk levert de benodigde warmte en elektriciteit aan de wijk. Vraag en aanbod sluiten op elkaar aan en alle energie is fossielvrij.

Om een wijkaanpak succesvol te laten verlopen, is het noodzakelijk om alle zes sporen in beeld te houden en op passende momenten te betrekken. Bij elk knooppunt worden de relevante sporen genoemd. Onder elk spoor vallen één of meer belanghebbenden. Onder ‘Bewoners doen mee’ vallen bijvoorbeeld particuliere woningeigenaren en huurders.  
 

Belanghebbenden 

Een wijkaanpak kent legio belanghebbenden die een actieve rol spelen in het proces. Bij elk knooppunt staat aangegeven welke belanghebbenden dat zijn. In de praktijk zullen vaak nog meer belanghebbenden worden betrokken. Onderstaande lijst is dus niet bedoeld om compleet te zijn. 

• Bewoner - Mensen die in de wijk wonen, zowel huurders als particuliere woningeigenaren
• Bewonersinitiatief - Een organisatie die een maatschappelijk doel nastreeft waarbij bewoners zelf de initiatiefnemer zijn
• Financiële instelling - Een organisatie die zich richt op het handelen, registreren of verhandelen van financiële contracten.
• Gemeente - Formeel is dit een groep van woonkernen (dorpen en steden) en het bijbehorende gebied die onder een politiek bestuur vallen. Dit lokale politieke bestuursorgaan heeft volgens het Klimaatakkoord de regierol heeft bij het aardgasvrij maken van de wijken binnen de eigen gemeentelijke grenzen.
• Huurder - Bewoner die de woning huurt
• Marktpartij - Een organisatie die actief is op de markt en ingehuurd kan worden om één of meerdere taken op zich kan nemen in de wijkaanpak.
• Netbeheerder - Een partij die op wettelijke grond is aangewezen om één of meer gas- en elektriciteitsnetten te beheren. De netbeheerder zorgt ervoor dat het netwerk naar behoren functioneert, dat klanten worden aangesloten en storingen worden verholpen.
• Particuliere of commerciële verhuurder - Een verhuurder die zijn persoonlijke (particuliere) bezit verhuurt.
• Particuliere woningeigenaar - Bewoner die eigenaar is van de woning
• Projectleider - De persoon die verantwoordelijk is voor de realisatie van de wijkaanpak. De projectleider is vaak een medewerker van de gemeente.
• Vastgoedeigenaar utiliteit - Eigenaren van utiliteitsgebouwen zoals scholen, kantoren en ziekenhuizen.
• Vereniging van Eigenaren - De VvE is een rechtspersoon die gemeenschappelijke belangen van een groep individuele eigenaren behartigen, bijvoorbeeld bewoners van één gebouw.
• Woningcorporatie - Een organisatie die zich zonder winstoogmerk richt op het bouwen, beheren en verhuren van betaalbare woonruimte. Ze worden gezien als een belangrijke speler in de energietransitie.