Sociale netwerken en verbindende actoren identificeren

• Samenwerking met bewonersinitiatieven opstarten | Fase 1

• Beeld vormen van de wijk | Fase 1

Na dit knooppunt ken je de informele netwerken en belangrijke partijen uit de wijk en weet je ze te bereiken en betrekken.

• Het projectteam is verantwoordelijk voor het identificeren, benaderen en betrekken van sociale netwerken en relevante actoren in de wijk.

1. Verzamel bestaande data

Ga na wat er al bekend is over de sociale netwerken in de wijk. Als er al eens eerder netwerken in kaart zijn gebracht binnen de gemeente, vraag dan toestemming om deze te gebruiken vanuit het domein en de AVG-wetgeving. Als dat mag, gebruik je het bestand als basis en vul je deze aan waar nodig. 

• Heb je geen toestemming? Ga na wat er voor nodig is om deze alsnog te kunnen krijgen. Ga anders door naar stap 2.

• Is er nog geen bruikbare informatie aanwezig? Begin dan bij stap 2.

2. Benader partijen in de wijk

• Kom in contact met beroepskrachten uit de wijk zoals wijkmanagers, medewerkers van buurthuizen, welzijnsorganisaties, gebedshuizen, culturele centra, sportverenigingen, leerkrachten en sociaal werkers. Deze mensen weten vaak wat er speelt in de wijk. Probeer hen in staat te stellen om vanuit hun relevante kennis en kunde bij te dragen aan de wijkaanpak. 

• Kom in contact met bewonersinitiatieven en geloofsgemeenschappen. Door hun persoonlijke band met bewoners en ervaringskennis kennen zij de wijk als geen ander. Welke bewoners en organisaties hebben volgens hen veel invloed in de wijk? 

• Kom in contact met bewoners die als intermediair tussen de gemeente en buurt bewegen. Deze spinnen-in-het-wijkweb hebben relevante kennis en netwerken waar je aansluiting op kunt zoeken. Denk aan actieve bewoners uit bewonersverenigingen en leden van een energiecoöperatie, maar ook andere terreinen zoals buurtpreventie en zorg. Formuleer antwoorden op vragen als: Welke belangen en wensen hebben bewoners? Wat gaat er goed in de wijk?

3. Netwerken in kaart brengen

Bundel alle opgehaalde informatie door de netwerken en partijen van de wijk in kaart te brengen. Je kunt dit digitaal doen, maar je kunt het ook visueel maken door bijvoorbeeld te tekenen. Zorg dat je het bestand of het papier goed bewaard.

4. Rollen bespreken

Bespreek met de relevante partijen welke rol zij kunnen hebben in de wijkaanpak en leg dit vast. Hier zijn wat suggesties: 

• Een rol in het opstellen en/of uitvoeren van het communicatieplan. Soms blijkt dat de terughoudendheid van bewoners helemaal niet voortkomt uit de transitie naar aardgasvrij, maar bijvoorbeeld uit eerdere ervaringen met de gemeente. Een actor die vertrouwd wordt in de wijk kan een cruciale rol spelen bij het betrekken van bewoners. 

• Een rol in het opstellen en/of uitvoeren van het participatieplan.

• Een werkgroep opzetten of leiden op een bepaald subthema. 

• Het bieden van een geschikte locatie voor activiteiten of informatievoorziening. 

• Als je beroepskrachten betrekt, moeten zij goed toegerust worden om zich de wijkaanpak eigen te kunnen maken binnen hun verantwoordelijkheden. Het kan bijvoorbeeld zijn dat ze meer kennis nodig hebben van de warmtetransitie.

• Om te bepalen welke rol de relevante partijen kunnen hebben in de wijkaanpak, kan het model ‘De ringen van invloed’ helpen.

• De ‘Asset-Based Community Development’ methode, oftewel ABCD-methode, is een aanpak om sociale relaties tot stand te brengen en lokale capaciteiten te mobiliseren in wijken. Deze methode kan helpen bij het in kaart brengen van informele netwerken en de capaciteiten en vaardigheden van bewoners.

• Lees meer over de theorie en begrippen achter sociale activatie

• Lees meer over sociale activatie methoden

• Bekijk hoe je in 6 stappen sociale activatie in gang te zetten