Het startpunt van de aardgasvrije wijkaanpak is het leren kennen van de wijk. De wijk goed kennen is een voorwaarde om goede keuzes te maken. Om een warmte alternatief te kiezen, moet je onder andere inzicht krijgen in het bouwjaar en de staat van woningen in de wijk, maar wil je ook meer te weten komen over wat er leeft bij de bewoners van de wijk.
Na dit knooppunt heb je een goed beeld van de wijk en haar bewoners, inclusief de houding van bewoners ten opzichte van de transitie naar aardgasvrij.
De trekker(s) van de wijkaanpak is/zijn verantwoordelijk voor het doen van deskresearch, contact leggen met bewoners in de wijk en het verzamelen van informatie van bekenden in de wijk.
Verdiep je in de geschiedenis van de wijk en wat voorafging aan dit project. Hoe heeft de geschiedenis de wijk fysiek gevormd? En hoe beïnvloedt het de identiteit van de wijk en haar bewoners?
Verdiep je in de verhalen over de wijk. Welke verhalen worden er verteld in, door en over de wijk? Abonneer je hiervoor bijvoorbeeld op nieuwsbrieven uit de wijk, neem een kijkje in de Facebookgroep van de wijk.
Onderzoek hoe bewoners tegen de gemeente aan kijken. Je hebt allerlei soorten bewoners. Voor een goede samenwerking moet je goed weten wie zij zijn en wat zij belangrijk vinden. Wat zijn hun drijfveren en welke barrières moeten weggenomen worden? Is er oud zeer of een bepaalde verwachting richting de gemeente? Welke positieve ervaringen hebben ze gehad?
Maak een stakeholderanalyse van de partijen die actief zijn in de wijk en/of belang hebben bij het verduurzamen van de wijk. Denk aan belanghebbenden als bewoners, woningcorporaties, ondernemers, vastgoedeigenaren, huurders, particuliere woningeigenaren of energiecoöperaties.
Bezoek de wijk. Fiets er bijvoorbeeld doorheen of maak een wandeling. Ervaar de wijk zoals bewoners dat doen.
Probeer vooral te luisteren. Probeer wijkbewoners die je spreekt in eerste instantie niet te overtuigen of enthousiasmeren over de wijkaanpak, maar probeer te achterhalen hoe hun dagelijks leven eruit ziet en hoe ze naar de wijk kijken.
Betrek organisaties die bekend zijn met de wijk, zoals bewonersinitiatieven en gemeenteambtenaren van andere domeinen. Bespreek met hen of ze relevante contacten of ontmoetingsplekken kennen die je kunt bezoeken en spreken.
Maak een kwantitatief overzicht met:
Algemene data zoals het aantal inwoners en hun leeftijd
Sociaaleconomische data over bijvoorbeeld het inkomen en energiegebruik
Beschrijf ook de fysieke aspecten van de openbare ruimte of gebouwde omgeving. Is er bijvoorbeeld veel verharding of weinig groen?
Relevante informatie van woningcorporaties over (bezit in) de wijk
Relevante informatie van bewonersinitiatieven en sleutelfiguren in de wijk
Leg de bevindingen die voortkomen uit de hierboven genoemde activiteiten vast in een document, zodat je het op een later moment weer kunt gebruiken. Dit document kan ook nuttig zijn voor mensen die (later in het proces) onderdeel worden van het projectteam.
Het is tijdens dit knooppunt nog niet de bedoeling dat je specifiek gaat zoeken naar alle kansen en mogelijkheden die de wijkaanpak biedt. Het is vooral de bedoeling dat je een algemeen beeld van de wijk krijgt, als startpunt voor de rest van het proces.
Het Wijkpaspoort van het Kadaster helpt je inzicht te krijgen in de staat van de wijk. Het bevat gebouwkenmerken, data over de ondergrond, maar ook gegevens uit het sociale domein.