Bewonersinitiatieven verkennen warmte alternatieven in Utrecht

Vijf bewonersinitiatieven in de gemeente Utrecht gingen tussen oktober 2020 en februari 2021 samen met bedrijven en de gemeente op zoek naar mogelijkheden om hun buurt of VvE aardgasvrij te verwarmen. Deze zogenoemde Expeditie Warmte bood bewoners de kans om in een oriënterende fase te onderzoeken welke lokale warmtebronnen benut konden worden, hoe samenwerking georganiseerd kon worden en welke participatievormen werkten. Het experiment leverde waardevolle inzichten op in de haalbaarheid en betaalbaarheid van warmte alternatieven.

Aanleiding

De gemeente Utrecht wil in 2050 een volledig aardgasvrije stad zijn. In verschillende wijken liepen al initiatieven, maar bewoners gaven aan behoefte te hebben aan meer inzicht in de technische mogelijkheden, de betaalbaarheid en de organisatievormen van warmte alternatieven. Met de Expeditie Warmte werd een stimuleringsprogramma opgezet waarin vijf bewonersinitiatieven samen met bedrijven en experts verkenden hoe warmte uit de eigen omgeving benut kon worden.

Aanpak

De vijf initiatieven gingen op zoek naar warmte alternatieven in de buurt, zoals:

• Warmte uit rivieren en kanalen

• Restwarmte uit het riool

• Bodemenergie

• Restwarmte van nabijgelegen bedrijven

Daarnaast werkten de teams aan een plan voor participatie en communicatie binnen hun buurt. De gemeente stelde de volgende randvoorwaarden: betaalbaarheid, draagvlak onder bewoners en haalbaarheid. Bewoners werden actief uitgenodigd om ideeën in te brengen, zodat de plannen niet alleen technisch maar ook sociaal ingebed waren.

Resultaat

De expeditie resulteerde in vijf uitgewerkte plannen. Het team uit Oog in Al presenteerde het meest kansrijke plan en ontving hiervoor een bijdrage van € 23.500 om de plannen verder uit te werken. Voor de gemeente bleek het traject een effectief instrument om in een vroege fase inzicht te krijgen in de mogelijkheden per buurt, én om bewoners te betrekken bij de koers richting aardgasvrij.