Deze website is continu in ontwikkeling
Inloggen
Doel
In het communicatieplan werk je de boodschappen en middelen uit om bewoners (huurders en kopers) en andere gebruikers van de wijk bij de aanpak te betrekken. In de volgende fase, Karakteriseren van het gebied, wordt het communicatieplan verder aangescherpt.
Aanpak
Betrek woningeigenaren, gebruikers en hun belangen zo vroeg mogelijk in het proces. Uit ervaringen in de projecten van Smart Energy Cities en Stroomversnelling blijkt dit essentieel voor een effectief proces, ongeacht wie of wat de initiële ‘driver’ in de wijk is.
Tips
Hoe stel je een communicatieplan op
- Stel een communicatieplan op aan de hand van de volgende stappen: analyse, doelstelling bepalen, persona’s maken, boodschap formuleren, communicatiemiddelen kiezen, communicatiematrix maken en evalueren & bijsturen. Om op gang te komen, raadpleeg dit stappenplan van de KvK of vind een draaiboek op bewonerscommunicatie.com. Deze vorm van stakeholderanalyse kan helpen bij dit proces.
- Dit plan geeft duidelijkheid over waarom en hoe het projectteam communiceert met belanghebbenden in de wijk. Het helpt als projectteam om nu een gezamenlijke strategie te formuleren. In latere fases biedt het document houvast doordat je kunt teruggrijpen op eerder gemaakte keuzes.
- Maak de boodschap klein en relevant voor de (bewoners van) wijk. Zie ook het knooppunt Duidelijkheid over het doel en verhaal van het traject (fase 1).
- Let goed op wanneer je welke informatie naar bewoners verspreidt. Bedenk bijvoorbeeld of de informatie wel relevant is voor bewoners als ze geen inspraak meer kunnen hebben.
- VvE's zijn een lastig te bereiken doelgroep. Stroomversnelling ontwikkelde een handreiking voor de begeleiding van VvE's, en verzamelde bovendien 20 tips & tools.
- Voor een regierol is een overzicht van de positie van verschillende stakeholders van belang. Met deze template bepaal je de belanghebbenden en hun betrokkenheid in het project op basis van macht en belang.
Specifieke tips voor een communicatieplan voor de wijkaanpak
- Het Wijkkompas heeft een heel aantal belanghebbenden geformuleerd. Denk daarnaast ook aan bewonersinitiatieven, de Provincie, het waterschap, sociale instituten in de wijk zoals het buurthuis.
- Sluit aan bij bestaande communicatiemiddelen en kanalen in de wijk die je hebt geïdentificeerd bij het knooppunt Informele netwerken en verbindende actoren in de wijk identificeren (fase 1).
- Er zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd naar hoe bewoners de warmtetransitie ervaren. Zo is er een artikel van HierOpgewekt en een verkennend onderzoek door Sociaal en Cultureel Planbureau naar het perspectief van bewoners op de energietransitie.
- Inventariseer de weerstand bij bewoners en erken die. Als bewoners zich gezien en gehoord voelen, gaat de weerstand vaak al omlaag. Benadruk dat niemand verplicht wordt om mee te doen. Weerstand is vaak een reactie als een individu zich in vrijheid en keuzes beperkt voelt. Weerstand is overigens soms tijdelijk.
- Het is een risico dat steeds dezelfde mensen naar de bewonersavond komen. Zorg dat je alle bewoners betrekt en niet alleen de enthousiaste initiatiefnemers. Het overgrote deel van de bewoners stelt zich vaak niet zo actief op, maar moet toch ook mee in de energietransitie.
- Communicatie met (en door, en tussen) bewoners is in een Wijkaanpak cruciaal. Dit onderzoek trekt lessen voor gemeenten op basis van gesprekken met bewoners uit vijftien proeftuingemeenten.
- Schakel een onafhankelijke organisatie in voor het eerste gesprek met bewoners over de wijkaanpak. Deze partij kan eventuele spanningen tussen bewoners en gemeente bespreken en oplossen voor het project begint (zie ook het praktijkverhaal onderaan deze pagina). Voorbeelden van gespecialiseerde organisaties zijn de maatschappelijke ontwikkelaar Steenvlinder en adviesbureau Urbannerdam. Zij hechten aan persoonlijk contact, stellen goede vragen en hebben een open houding. Hun praktische insteek kan een verschil maken voor bewoners.
Uit de praktijk
Anticipeer op weerstand van bewoners
Een gemeente had een collectief inkoopplan opgesteld waar bewoners alleen nog maar mee hoefden in te stemmen. Een bepaald groepje bewoners b...
De basis is vertrouwen bij bewoners
De wijkaanpak in het Nijmeegse Bottendaal is gebaseerd op vertrouwen. Vertrouwen is van groot belang omdat de wijkaanpak een langdurig proce...
Informatiemarkt als alternatief voor bewonersavond
In de gemeente Amersfoort en Katwijk is met succes een informatiemarkt georganiseerd over de energietransitie. In Katwijk is in de eerste fa...
Win het vertrouwen van wijkbewoners
Door wijkbewoners vanaf het begin mee te nemen in een wijkaanpak, bouw je aan vertrouwen en draagvlak, ook al is er nog maar weinig bekend....
Stadlander brengt in kaart wat energietransitie voor bewoners betekent
Woningcorporatie Stadlander wilt bewonerscommunicatie- en participatie goed inrichten en heeft daarom in kaart gebracht wat de energietransi...
Overleg over wijkaanpak in piramidevorm
De gemeente Zeist werkt op vier niveaus aan de wijkaanpak in Austerlitz. Deze niveaus vormen samen een piramide. De bovenste trap is het pro...
Gemeente vergeet te communiceren
Een gemeente wilde snel meters maken met de aanleg van een warmtenet. Pas toen het proces was doorlopen en het politieke besluit was genomen...
Via een tussenpersoon relatie met gemeente verbeteren
Uit ervaring van onder andere maatschappelijk ontwikkelaar Steenvlinder en adviesbureau Urbannerdam blijkt dat in sommige gevallen het beter...
Contactpersonen in de wijk bereiken 80% van de bewoners
Uit de Voortgangsrapportage PAW Monitor 2021 is naar voren gekomen dat gemeenten worstelen met de vaak eenzijdige samenstelling van de actie...